Joseph van Moorsel

Kadaster nummer:  A-981 De Kijk akkers

Eigenaar:                  Joseph van Moorsel

Beroep:                     Landbouwer

Beschrijving             Huis Oppervlakte 68 m²

Rond 1810 huwt Josephus van Moorsel de weduwe Antonia Verbruggen.

Antonia was eerder gehuwd met Petrus Francis Smulders (1768-1808) en bracht uit dit eerste huwelijk vier kinderen mee.

Uit het huwelijk van Moorsel x Verbruggen werden nog twee kinderen geboren.

Het bevolkingsregister 1825 schrijft hen als volgt in:

Johanna van de Seijlberg is als inwoner in dienst, en na het overlijden van Antonia Verbruggen in 1827 huwt zij 12 januari 1833 Maarheeze met Josephus van Moorsel. Ook uit dit huwelijk wordt nog een dochter geboren, die echter kort na de geboorte is overleden.

Het kadaster 1832, zoals te zien in de OAT (Oorspronkelijk Aanwijzende Tafel) schrijft Josephus in als de eigenaar van de panden A-980 en A-981. Het pand A-981 wordt ingeschreven als 'huis' en niet als huis met erf. Achter de huizen ligt 1800 m² grond geregistreerd als tuin.

Rond 1837 wordt het bezit van Joseph van Moorsel verdeeld, waarbij (stief)dochter Gertrudis Petronella en (stief)zoon Petrus Franciscus Smulders de kinderen uit het eerste huwelijk van Antonia Verbruggen de nieuwe eigenaars van het huis A-980 en A-981 worden.

De perceelnummers van de huizen veranderen, A-980 wordt A-1938 en A-1939. Dit is de verdeling tussen Gertrudis en Petrus Smulders.

Perceelnummer A-981wordt A-1940.

Zoom Petrus Franciscus verkrijgt naast het huis A-981 (Bovenstaande kaart nieuw perceelnummer 1940) met een (klein) deel, nr. A-1938 van het veel grotere huis naast gelegen huis, alsmede een stuk grond.

In 1843 besluit Petrus zijn bezittingen te verkopen. Hoewel hij ten tijde staat geregistreerd als dienstknecht en wonend te Eindhoven, laat de voornoemde verkoopakte zien dat hij in 1843 als soldaat bij de infanterie in Nijmegen in garnizoen ligt.

Het deel A-1938 bestaande uit één kamer met eigen ingang wordt verkocht aan Antonie van Emmerik, die het mede voor zijn zuster Maria koopt. Het huis A-1940 is dan al eigendom van Peter Jan van de Weegh.

Het grotere deel van dit huis blijft bewoond door Jan van der Putten en echtgenote Gertrudis Smulders.

De notaris de Bie uit Budel zal het geheel publiekelijk verkopen.

Hieronder de volledige en onveranderde transcriptie van het verkoop document:

Dag register deel 6 Nr 8894 den vierentwintigsten october 1843.

Conditiën volgens welke Peter Francis Smulders, soldaat bij het derde regiment infanterie in garnizoen te Nijmegen, door het ministerie van mij Gijsbertus de Bie, openbaar notaris residerende te Budel kanton Asten, arrondissement Eindhoven Baronie Noord Brabant in bijzijn der nagenoemde getuigen aan mij notaris bekend, publiek zal verkopen de volgende te Maarheeze vaste goederen, hem aangekomen bij deling voor mij notaris en getuigen te Maarheeze den tienden februari achttien honderd zes en dertig.

Behoorlijk geregistreerd overgeschreven ten kantore der hypotheken te Eindhoven den eersten december daar aan volgende, deel negen en tachtig nommer drie en negentig, deze verkooping zal geschieden in Nederlands geld bij inzetten en opbieden waarna een kaarsje zal worden aangestoken tot welkens uitbranding ieder kan opbieden.

Een kaarsje moet er zonder opbieding uitbranden, als wordende telkens zoo lang een aangestoken als twee of meer gelijk opbieden moet men verhogen, of op het vorige bod beginnen, echter zal den hoogsten als eersten zijn, en het verschil dezer verkooping is ter uitspraak der verkooper en mij notaris.

De koper moet na deze verkooping betalen aan de verkoper de koopgelden, aan de notaris vijf percent der koopgelden voor honoraar de registratie gelden dezer verkoping twee gulden vijftig cents van de expeditie dezer verkooping behalve de noodige zegels en dertig cents voor den algemeenen armen.

De transcriptie kosten zijn ten lasten der kooper. De verkooper reserveerd de macht om deze goederen naar welgevallen tot voor het recht zonder ter kaarsje te kunnen ophouden en voor den verkoop stellen zijn vrij verhaal.

Na voor lezing van voorschreve bepalingen wordt de verkoop aangeboden. Volgens kadaster een huis, zijnde eene kamer met deurgang of erf merk sectie A nummer negentien honderd acht en dertig groot veertig ellen scheidende op den brandmuur schouw oost, en op de muurwand beide lijnrecht omhoog, welke twee muren en schouw voor de helft aan deze kamer behoren met het regt om vrij water te halen aan de put noordoostwaarts.

En een tuintje zoals afgescheiden sectie A nummer negentien honderd zeven en dertig groot eene roede vijftig ellen, aan elkanderen een zijde de kinderen Hyacinthus van Lil en andere zijde de vrouw van Jan van der Putten.

Onbelast aan te vaarden met de aangehorende voor en nadelige rechten en de lasten te Paschen achttienhonderd drie en veertig.

Opgehouden door Antonie van Emmerik, landbouwer wonende te Maarheeze op een honderd en negentig gulden dito F190,-

Een kaarsje afgebrand zonder verder ophouding is gemelden Antonie van Emmerik kooper, welken verklaarden dezen koop gedaan te hebben voor hem zelve en mede voor zijner zuster Maria van Emmerik, meerderjarige ongehuwde landbouwster te Maarheeze woonachtig, en heeft dezelven voor hem zelven en mede voor zijne gemelde zuster geaccepteerd, en de koopgelden voldaan. De comparanten zijn aan mij notaris bekend.

Gedaan en publiek verkocht te Maarheeze den vijf en twintigsten April achttien honderd drie en veertig, ten overstaan van Hendrik van Werde landbouwer en Marten van Exel, veldwachter beide wonende te Maarheeze dewelke deze als getuigen met de verkooper, den kooper en mij notaris onmiddellijk na voorlezing hebben getekend. 

Het genoemde kaars branden in de akte verwijst naar een oude veiling methode die ook wel kaarslicht veiling of kaarsveiling noemde.

Aan het begin van de veiling werd een klein kaarsje aangestoken. Zolang het kaarsje brandde konden biedingen worden uitgebracht. Zodra de vlam uitdoofde (vaak plotseling door tocht, of gewoon omdat de kaars op was) viel de hamer. Het laatste bod vόόr het doven gold als het winnende bod.

Dit systeem was bedoeld om te voorkomen dat bieders tot het allerlaatste moment wachtten. Omdat men nooit precies wist wanneer de kaars uitging, moest men eerder een serieus bod doen.  

 

PKL Peter Jan van de Weegh

Peter Johannes van de Weegh is schoenmaker van beroep.

Tussen 1872 en 1879 verlaten de zoons Peter, Jan Matheus, Lodewijk en Henricus het ouderlijk huis en vertrekken alle vier richting Haarlem waar zij de kost verdienen als metselaar.

In 1873 komt Martinus Jacobus Martinissen als schoenmakers leerling in wonen.

Na het overlijden van vader Peter Johannes in 1888 wordt in eerste instantie echtgenote Catharina Pellemans eigenaar van het huis met tuin.

Het volgende bevolkingsregister laat zien dat alleen de jongste zoon Joannes nog thuis woont, samen met echtgenote en een dochter.

Joannes huwt Maarheeze 8 februari 1890 Francisca Guns.

 PKL Catharina Pellemans

In de bevolkingsregisters van die tijd staat Joannes geregistreerd als brievengaarder.

Een brievengaarder was een soort postbode of postkantoorhouder in de 18^e en 19^e eeuw — iemand die in een dorp of kleine plaats de brieven "gaarde" (verzamelde en uitreikte).

De brievengaarder ontving post die vanuit een grotere stad werd aangeleverd (meestal via de diligence, postkoets of te voet), hield die brieven tijdelijk bij, en deelde ze lokaal uitof gaf ze af aan bewoners die ze kwamen halen.

Hij was dus tussenpersoon tussen de officiële posterij en de bevolking van kleinere dorpen waar nog geen echt postkantoor bestond.

Na het overlijden van Catharina Pellemans in 1893 gaan de overgebleven kinderen naar de notaris teneinde tot een verdeling van de geërfde bezittingen te komen:

De jongste zoon Johannes gehuwd met Francisca Guns wordt de nieuwe eigenaar van het huis.

PKL Joannnes van de Weegh

Na het overlijden van Joannes in 1912 wordt enige maanden later Louis Martinus Jacobus van Otterdijk, tot brievengaarder benoemd. Deze woont iets verderop aan de Oudenboom 104.

Louis van Otterdijk wordt in 1917 weer vervangen door Maria Catharina van de Weegh, de dochter van Joannes en Francisca Guns.

In 1919 verhuisd Maria Catharina naar Sittard, waar zij 30 april 1919 huwt met Cornelis Arends. De taak van brievengaarder wordt overgenomen door Jacobus Johannes Praats, zie voormalig huis A-1611 aan de Hage weg, Adriaan Schepens

Na het overlijden van Francisca Guns in 1917 en het vertrek van Maria Catharina in 1919 wordt het pand in oktober 1919 eigendom van de uit Nederweert afkomstige schilder Lodewijk Gubbels, die het met zijn gezin bewoond.

Het is deze Lodewijk die de winkel en het schildersbedrijf Gubbels aan de Stationsstraat in Maarheeze begint.

PKL Lodewijk Gubbels

Na de vestiging van Lodewijk Gubbels als schilder in Maarheeze wordt er in 1931 flink aangebouwd aan de boerderij, inmiddels ook winkelpand geworden.

Lodewijk Gubbels komt door een noodlottig ongeval om het leven in 1941.

Het schildersbedrijf aan de Stationsstraat wordt overgenomen door zoon Mathijs Henricus, terwijl moeder Catharina Barbara (Berb) Gubbels-Lauwkens als winkelierster de winkel blijft onderhouden.

In 1954 wordt er nog fors verbouwd, waarna de winkel en werkplaats gescheiden zijn.

Na het overlijden van Berb Gubbels wordt zoon Mathijs Henricus (Harrie) eigenaar en beheerder van de winkel met schildersbedrijf.

Harrie Gubbels overleed Maarheeze 20 januari 2008, en wordt opgevolgd door zoon Louis Gubbels.