Bewoningsgeschiedenis van café 'In den Valk' te Soerendonk

Kadastergegevens 1832

Kadasternummer:B-299

Eigenaar:            Antonie van de Sanden

Beroep:               Brouwer

Beschrijving:      Huis en erf groot 710 m2

Korte geschiedenis café 'in den Valk'

Café 'in den Valk´ in Soerendonk is gebouwd in 1727. Op bovenstaande foto uit 1931 hangt boven de deur nog het bord met de tekst 'in den valk – café – vergunning – e.h.m. groenen'.

Het café met boerderij was tot omstreeks 1900 van Dorus van der Sanden. In een schuur is de brouwerij. In de bijgebouwen was ook een leerlooierij en kaarsenmakerij.

Later kwam de cafévergunning op naam van Bet Groenen, een nicht van de familie Van der Sanden. 

Het oude café werd in 1932 afgebroken om plaats te maken voor nieuwbouw.

Het pand had later diverse eigenaren en werd nog menige keer verbouwd en uitgebreid. Anno 2025 staat het pand leeg en is rijp voor afbraak. Op het vrijgekomen grondgebied staan nieuwe woningen gepland.

Eigenaar 1832: Antonij van der Sanden

Volgens de Oorspronkelijk Aanwijzende Tafel (OAT) van 1832 was de eigenaar van het huis en erf B-299 Antonij van der Sanden, brouwer te Soerendonk. In kolom 9 wordt verwezen naar artikel 200 van de kadastrale legger, een nieuwe wijze van kadastrale registratie, die rond 1840 ingevoerd werd.

De OAT met o.a. de boerderij (genaamd huis en erf) B-299 met destijds als plaatselijke benaming Soerendonk 'het Loopje' op naam van Antonij van der Sanden.

De nieuwe wijze van kadastrale registratie (PKL Persoonlijke Kadastrale Legger).

Voor Antonij van der Sanden werd artikel 200 met o.a. huis en erf B-299 geopend. Zijn beroep is brouwer.

Herkomst van de familie Van der Sanden

De Soerendonkse familie Van der Sanden is afkomstig van Stratum. Circa 1765 streek de familie neer in een boerderij in het oude centrum van Soerendonk, op de Heuvel. Het is een vooraanstaande familie: Andries van der Sanden  was 'maire' (is burgemeester) van Soerendonk van 1813 tot 1831.

Zijn zoon Leonardus van der Sanden was gedurende 50 jaar burgemeester, van 1831 tot 1881.

Wijzigingen in de periode 1850-1859:

1854 zoon Johannes trouwt  met Maria Anna Praats en vestigt zich in Maarheeze zie Moonslaan 7 Maarheeze.

1854 Geertrui van Leuven vertrekt naar Stratum         

1854 Peter Johannes Umans komt van Budel en een half jaar later vertrekt hij weer naar Budel

1856 Mathijs Vasen overleden

Vader Antonij van der Sanden overlijdt op 23 februari 1857 op 67-jarige leeftijd.

Dan wordt er een 'memorie van successie' opgemaakt.

Sinds het begin van de negentiende eeuw moet in Nederland belasting worden betaald over erfenissen. Dat heet successierecht. Om te bepalen hoeveel belasting de erfgenamen moeten betalen, wordt na iemands overlijden een 'memorie van successie' opgemaakt. Een memorie van successie vertelt iets over de bezittingen van mensen. Daarom is het een interessante toevoeging aan een stamboom. 

Wijzigingen in de periode 1860-1879:

1862 zoon Johannes van der Sanden, woonachtig in Maarheeze wordt weduwnaar; echtgenote Maria Anna Praats is in het kraambed overleden, 40 jaar (5 kinderen).

          Enkele kinderen worden tijdelijk in Soerendonk bij Van der Sanden opgenomen.

         Johannes van der Sanden hertrouwt in 1867 met Joanna Maria Kusters.

1864 dochter Elisabeth van der Sanden trouwt met Andries Groenen; zij trouwen in bij 'de Valk'.

1866 zoon Franciscus van der Sanden trouwt met Hendrina de Laat; vertrekt naar 'de Beek'.

1866 dochter Elisabeth van der Sanden en Andries Groenen krijgen dochter Maria Catharina.

1872 Nicolaas Cox vertrekt naar Borkel en Schaft.

1875 Jacobus Meurkens komt van Budel.

1878 Josephus Gulikers komt van Leende en vertrekt hetzelfde jaar naar Amsterdam.

1879 kleinzoon Antonius komt van Maarheeze.

 

Moeder Maria van der Sanden-Boelens overlijdt op 28 december 1862 op 72-jarige leeftijd.

Ook dan wordt een memorie van successie opgemaakt.

Na het overlijden van moeder Maria van der Sanden-Boelens in 1862 wordt zoon Theodorus van der Sanden de hoofdbewoner van huis en erf B-299 met artikelnummer 769.

B-1304: huis, stal, schuur, brouwerij, bakhuis en erf.

B-1307: looierij en erf.

B-1308: schuur/schaapskooi en erf.

Martinus van der Sanden was leerlooier; daarnaast was hij ook onderwijzer, kerkorganist en wethouder.

Uiteraard heeft Martinus ook zakelijke connecties met leveranciers van huiden en met de schoenmakers in Soerendonk.

Onderstaand een voorbeeld van zijn correspondentie uit 1869 met de handelsfirma Lips.

Wijzigingen in de periode 1880-1899:

1880 Antonie van der Sanden vertrekt naar Valkenswaard.

1881 Maria Catharina Groenen vertrekt naar Oerle en komt in 1883 weer terug.

1882 Andreas Groenen ingeschreven in dit pand hij trouwt in 1889 met Maria Catharina Groenen en vertrekt rond 1891 met hun kind Elisabeth Hendrica Maria Groenen naar                            huisnummer 94 en komen later weer terug.

1883 Catharina van der Sanden komt van Maarheeze.

1887 Antonia van der Sanden getrouwd en vertrekt naar huisnummer 119.

1889 Catharina van der Sanden getrouwd met Franciscus Peels en vertrekt naar huisnummer 33C Peter Franciscus Kneepkens is dan ook kostganger op dit adres.

1889 Henri Louis Noten komt van Budel en vertrekt in 1890 samen met Maria Dielis naar Leende.

B-1382 bouwland en B-1383 tuin eigenaar Theodorus van der Sanden en mede eigenaren.

B-1422 bouwland en B-1423 huis en erf eigenaar Theodorus van der Sanden en mede eigenaren.

Met het overlijden van Martinus en Theodorus zijn alle kinderen van het echtpaar van der Sanden-Boelens overleden.

Theodorus van der Sanden overlijdt als laatste telg van het gezin Van der Sanden-Boelens op 30 maart 1905.

Dan wordt een memorie van successie opgemaakt.

Zijn nazaten, waaronder Andries Groenen als voogd van zijn minderjarige kinderen Elisabeth, Hendrika en Anna Groenen, verklaren dat Theodorus van der Sanden, logementhouder, winkelier en herbergier, ongehuwd is overleden.

Theodorus heeft per testament van 6 mei 1904 gelegateerd aan zijn achternichten Elisabeth, Hendrika en Anna Groenen:

"Het huis genaamd 'De Valk' met aanhorige gebouwen, tuin, bierbrouwerij, leerlooierij, en nog eene woning, boomgaard, en daarbij liggend bouw- en weiland te Soerendonk gelegen ter plaatse genaamd 'het Loopje'."

Als nieuwe eigenaars krijgen zij artikelnummer 1356.

B-1536 huis erf en bouwland en B-1537 bergplaats.

Eigenaren eerst Theodorus van der Sanden en in 1904 zijn achternichten Elisabeth, Hendrika en Anna Groenen (zie P.K.L).

Per 1 april 1914 komt de cafévergunning op naam van Betje Groenen te staan: 'vergunning verleend voor den verkoop van sterken drank in het klein, welke vergunning geldt voor de kamer gelijkvloers aan de hoofdingang 58 m2 en voor de aangrenzende benedenlokaliteit rechts van den ingang 20,5 m2".

Afbraak en nieuwbouw

De drie zussen Groenen bleven ongehuwd en beheerden samen het ouderlijk café. Het oude pand is inmiddels aan vernieuwing toe. Per vergunning burgemeester en wethouders van de gemeente Maarheeze dd. 18 maart 1932 wordt aan de Dames Groenen te Soerendonk vergunning verleend tot het vernieuwen van een lokaliteit met woonhuis op het terrein gelegen te Soerendonk kadastraal Sectie B no. 1304 te Soerendonk.

Eveneens in 1932 wordt met aannemer Adrianus de Laat de overeenkomst getekend betreffende het afbreken van het bestaand woonhuis met café en het weder opbouwen daarvan te Soerendonk.

Het werk moet opgeleverd worden veertien dagen voor de Soerendonkse kermis 1932. De uitvoering van de werkzaamheden wordt gedaan voor de som van zegge fl. 5173, te betalen in vier termijnen.

Aldus geschiedde.

B-1669 2 huizen schuren bouwland en tuin.

Rond 1940 is er een verbouw en dan is de benaming 4 huizen garage schuur bouwland en tuin.

 

Vanwege haar zwakke gezondheid laat Betje Groenen de cafévergunning in 1939 overschrijven te name van haar zus Drika.

In de nieuwe vergunning staat beschreven 'dat de inrichting een groote bekendheid geniet, druk bezocht wordt door vreemdelingen en gelegen is nabij een autobushalte.

Dat de inrichting voldoet aan de eischen, gesteld in het Drankwettenbesluit 1932'.

Betje Groenen overleed 26 oktober 1950; zij werd 59 jaar.

De zussen Drika en Antje gaan verder met het café tot Drika de pensioengerechtigde leeftijd bereikt.

Naast het café bouwen zij een burgerhuis.

Café 'de Valk' wordt in 1959 verkocht aan de familie Compen-van Mierlo.

Antje Groenen overlijdt op 28 februari 1969, 73 jaar. Drika Groenen overlijdt op 22 februari 1975, 81 jaar.

Situatie 1956

De nieuwe uitbaters van café 'de Valk' van 1959 tot 2021

Familie Meeuwissen-Lemmens, uitbaters van 1968 tot 1970.    

Familie Groenen-van der Heijden, uitbaters van 1970 tot 1984.

Familie Groenen-Somers , uitbaters van 1970 tot 1984.

Familie Saesen-van de Vossenberg, uitbaters van 1984 tot 1985.

Familie Verbeten-Opsteen, uitbaters van 1986 tot 2011.

Familie Verbeten-van Hoof, uitbaters van 2011-tot 2021.