logo
Bewoningsgeschiedenis Cranendonck
Home
heemkundekring logo

Kerkstraat 20

Kerkstraat Pastorie

Kadaster nummer:  A-1638 de Hage Weg

Eigenaar:                  RK-gemeente Maarheeze

Beroep:                     Parochie herders

Beschrijving:                        Pastorie. Oppervlakte 550 m2

1.jpg2.jpg

OAT gegevensKadastrale omnummering    
Perceel nummerEigenaarSoort eigendom18691912 
A-1638R Catolieke gemeentePastorijA-2426A-2773Alles samengevoegd
A-1639R Catolieke gemeenteTuinA-1694  
A-1640R Catolieke gemeenteWaterkolkA-1640  
A-1641R Catolieke gemeenteTuinA-1641  

Nu Kerkstraat 20 Rijksmonument nr. 26325

Zie perceel A1633 Kerk

Zie perceel A-365 weduwe van Seggelen

Afgaande op een tweetal schepenaktes uit 1794, en dus vόόr de invoering van het kadaster stond hier al een huis.

Voor de duidelijkheid hieronder een kaartje, met de dan bekend zijnde wegen en paden ingetekend als toelichting bij de beschrijving in de akte.

3.jpg

De nummers zijn een verwijzing naar:

1.    Weduwe Bernardus Slenders.Deze wordt in 1794 in de akte genoemd.(Zie A-1698 Adriaan Slenders)

2.    De pastorie die nog niet gebouwd was in 1794.

3.    Het dorpshuis en het toenmalig schooltje

4.    Het schoolmeesterhuis vanaf ongeveer 1795 bewoond door Jacobus O'Reilly. (Zie A-1637 Jacobus O'Reilly)

De onderstaande akte spreekt over ingesloten zijnde aan de ene zijde de weduwe Slenders, de andere zijde het schoolpad (pad voor het huis van O'Reilly?), voor de gemeente straat (Kerkstraat) en achter de weduwe van der Parren.

Het kan dus niet anders zijn dat het huis stond op de latere locatie pastorie.

Het is hier dat Willem van Seggelen zich in eerste instantie vestigt, middels een huurovereenkomst en koopakte, wat later geen goed idee blijkt te zijn. 

 

4.jpg

7 maart 1794 Schepenbank Maarheeze, huurovereenkomst, akte 117V

Compareerde voor schepenen der heerlijkheid Maarheeze Soerendonk en Gastel naergenoemt Johannes Verweerden soldaat onder het regiment infanterie van den generaal major Douglas in garnesoen te Sluijs in Vlaanderen dewelke verklaarde verhuurt te hebben aan Wilhelmus van Seckelen inwoonde alhier.

(Dewelke verklaarde van voornoemde comparant gehuurd te hebben) een huijs hoff en aengelag groot omtrent vijf capsaat staende en gelegen aan 't Kerckeijnde alhier tot Maarheeze.

Eengenoten de eene sijde de school pat de andere sijde de weduwe Bernardus Slenders voor de gemeente straat agter de weduwe Wilhelmus van der Parren, ende sulk voor den tijd en termijn van zes jaeren aanvang nemende met paaschen van dezen jaeren 1794 ende dat jaarlijx voor en om eene somme van agt gulden te betaelen op elken verschijndags daer en boven sal den huurder gehouden blijven het selve huijs en hoff behoorlijk te bewonen het vuur en den ashoop wel goede te slaen en te bewaren op dat daar brand dat God wil verhoede geen schade geschiede en voorts onderhoudende alle gebruurlijke regten.

Tot nakominge van al het geene voorgenoemd verklaren de comparanten wedersijds te verbinden henne respective personen en goederen onder verband en bedevanck als na regten.

Aldus gedaan en gepasseert tot Maarheeze den sevenden maart 1700 vierennegentigh ten overstaen van Jacobus Schepens en Joannes van Luijtelaar schepenen.

Getekend;     Johannes Verwerden

                        Wilhelmus van Seckelen

                        Jacobus Schepens

                        F. van Luijtelaer

Akte 117V

5.jpg

7 maart 1794 Schepenbank Maarheeze inspectie, akte 118

Beleijdinge gedaen ter instantie van Wilhelmus van Seckelen, van sekere huijsinge staende en gelegen aen 't Kerkeijnde alhier tot Maarheeze bij denselven in coop verkregen van Johannes Verweerden, soldaat in het regiment van den generaal major van Douglas in garnisoen te Sluijs in Vlaanderen en bevonden:

Eerstelijk dat een gebout stijf tussen de keuken en de stal aen stukken is.

De leeme want tussen de schuur en stal als meede de koeij of stal vensters ten eenemaal versleten.

Item dat de schuurdeuren geheel en al sijn versleten.

Item dat het dack boven de kamer als mede boven aen de vorst van 't huijs ondigt is.

Item dat de leeme wanden met de plagen naest de sijde van de weduwe Bernardus Slenders als meede agter aen 't huijs geheel ontramponeert en versleten sijn. 

Item dat het dack agter op het huijs is versleten en het secreet daar tegen staende onbruijckbaar.

En eijndelijck dat de wanden van den torfschop aen alle kanten sijn versleten.

Aldus de voorgaande beleijdinge gedaen door Jacobus Schepens en Francis van Luijtelaar schepenen ter ?? van mij ondergetekende subt. secretaris op heeden binnen Maarheeze den sevenden maart 1700 vier en negentigh

Getekend      Jacobus Schepens

                        F. van Luijtelaer

Akte 118

De reeks gebreken in huidige Nederlandse taal:

1.    Een bouwsel tussen de keuken en de stal, vervallen (aan stukken)

2.    Een wand tussen de schuur en stal versleten alsmede de ramen versleten

3.    De schuurdeuren versleten

4.    Het dak boven de kamer lekt

5.    De wanden aan de kant van de weduwe Slenders zijn versleten

6.    Het dak achter het huis is versleten, en maakt het daar tegen aan staande secreet onbruikbaar

7.    De wanden van de tofschop zijn versleten

Kortom, het huis is in erbarmelijke staat volgens het rapport.

Helaas zijn er geen verdere aktes gevonden aangaande deze kwestie, en het is niet bekend of Willem zijn geld terug kreeg. Meer logisch is dat het jaen later door de RK gemeente is aangekocht (van Willem), en de pastorie is gebouwd.

Enige noten bij dit verhaal:

1.    Johannes Verweerden zegt dat hij soldaat is in het regiment infanterie onder generaal majoor Douglas in garnizoen te Sluijs Vlaanderen. Er was een Robert Douglas, van schotse afkomst die in 1778 tot generaal majoor werd bevordert. Van 1780 tot 1794 was hij commandant van het garnizoen 's Hertogenbosch en verantwoordelijk over de omliggende Generaliteitsvestingen, zoals Sluis in het huidige Zeeuws-Vlaanderen, historisch Staats-Vlaanderen. .

2.    Groot omtrent vijf capsaat komt neer op 1,8 hectare ofwel 2,5 voetbalvelden.

3.    Het secreet was een WC, meestal een houten hok boven een beerput

4.    Genoemde torschop, dit was een overdekte, open of halfopen schuur die gebruikt werd om graan te dorsen, koren te drogen en te bewaren soms ook werden werktuigen en/of hooi en stro hier opgeslagen.

In 1832 staat de pastorie op de kadastrale kaarten ingetekend.

6.jpg

Het volgende kaartje laat de situatie 1869 zien, een jaar eerder vond er een verbouwing plaats en werd er een stukje aangebouwd.

Met deze verbouwing wijzigt ook het kadastrale perceel nummer.

Op het kaartje hieronder is te zien dat het schoolhuis (A1631) en het dorpshuis (A1632) ook al zijn afgebroken.

7.jpg

Met de bouw van de nieuwe kerk in 1910 zijn de percelen samengevoegd onder nummer A-2773.

De oude kerk is afgebroken, en het perceel wordt geheel gebruikt als begraafplaats, met nieuw kadaster nummer A-2770.

De 'nieuwe' kerk staat naast de pastorie

8.jpg

9.jpg 

Aan de hand van de bevolkingsregisters is af te leiden wie er gedurende anderhalve eeuw in het pand hebben gewoond.

Bewoners bevolkings register 1825 – huisnummer 6
  Geboorte datumGeboorte plaats 
Wilhelmusvan Abeelen LiempdePastoor
Petronellavan Luijtelaar29-08-1786MaarheezeInwoner
Franciscus JosephSauvé09-01-1789AstenInwoner
HendricaLeenen00-00-1803AstenInwoner

Pastoor van Abeelen werd opgevolgd door pastoor Sauvé.

Bewoners bevolkings register 1850-1860 – huisnummer 6
  Geboorte datumGeboorte plaats 
Franciscus JosephSauvé00-00-1789AstenPastoor
HendricaLeenen00-00-1803AstenInwoner
Tomasvan Luijtelaar MaarheezeInwoner
Egidius JoannesSanders HelmondInwoner
Bewoners bevolkingsregister 1860-1872 – huisnummer 6
  Geboorte datumGeboorte plaats 
Franciscus JosephSauvé00-00-1789AstenPastoor
PaulusVerschuren0203-1835VeldhovenInwoner
HendricaLeenen10-08-1809AstenInwoner
Walterusvan Gerwen04-08-1818EindhovenKapelaan
Maria Elisabethvan Greef26-12-1784Hasselt BInwoner
Catharina Emaliavan Gerwen11-07-1824EindhovenInwoner
JoannesVan Vroonhoven17-04-1839SonInwoner
HyacinthusVogels15-06-1842WoenselInwoner
Benedictus Johannesvan Bockhoven22-02-1842OssInwoner
Waltherusvan Gerwen04-08-1818EindhovenKapelaan

Pastoor Sauvé werd opgevolgd door pastoor van Gerwen die dan al inwoont.

Bewoners bevolkingsregister 1872-1879 – huisnummer 6
  Geboorte datumGeboorte plaats 
Waltherusvan Gerwen04-08-1818EindhovenPastoor
Catharina Emaliavan Gerwen11-07-1824EindhovenInwoner
Benedictus Johannesvan Bockhoven22-02-1842OssInwoner
10.jpg

Het was pastoor Waltherus van Gerwen (1818-1907) die in 1869 het gebruik startte om met een lapje overgebleven uit de mantel van de heilige Gertrudis water te wijden, het Gertrudiswater te wijden, beter bekend als muuzewater.

Op de foto links, de zuster van pastoor van Gerwen, Catharina Cornelia op bezoek in Maarheeze. Zij overleed 15 april 1916 in Leende en werd 91 jaar oud.

De dame achter haar is Hendrica Leenen.

De foto werd gemaakt door kapelaan Verhoeven die ten tijde ook in de pastorie woonde en zal gemaakt zijn tussen 1914 en 1916. 

 

Bewoners bevolkingsregister 1879-1889 – huisnummer 6
  Geboorte datumGeboorte plaats 
Waltherusvan Gerwen04-08-1818EindhovenPastoor
Catharina Emaliavan Gerwen11-07-1824EindhovenInwoner
Benedictus Joannesvan Bockhoven22-02-1842OssInwoner
Petronellade Wit05-03-1843DommelenDienstbode
GijsbertusVerhoeven25-09-1857St MichielsgestelInwoner
Wilhelmus FranciscusRenders30-11-1860St OedenrodeKapelaan
Bewoners bevolkingsregister 1889-1899 – huisnummer 6
  Geboorte datumGeboorte plaats 
Walterusvan Gerwen04-08-1818EindhovenPastoor
Catharina Emaliavan Gerwen11-07-1824EindhovenInwoner
Wilhelmus FranciscusRenders22-02-1842St OedenrodeKapelaan
Petronellade Wit05-03-1843DommelenDienstbode
FranciscusVereijken24-06-1863Aarle RixtelInwoner

In 1894 wordt het gouden priesterfeest van pastoor van Gerwen gevierd.

11.jpg

Pastoor Waltherus van Gerwen overleed in Maarheeze 21 oktober 1907.

12.jpg 
13.jpg14.jpg

Pastoor van Gerwen wordt opgevolgd door pastoor Henricus Adrianus Maria Janssen die dan al inwoont:

Bewoners bevolkingsregister 1899-1912 – huisnummer 5
  Geboorte datumGeboorte plaats 
Walterusvan Gerwen04-08-1818EindhovenPastoor
Catharina Emaliavan Gerwen11-07-1824EindhovenInwoner
Petronellade Wit05-03-1843DommelenDienstbode
LambertusBoxmeer02-04-1874VeghelKapelaan
Petrusvan den Linden06-06-1876NistelrodeKapelaan
Johannes Cornelisvan de Sande06-07-1880HelmondKapelaan
Henricus Adrianus M.Janssen23-09-1861TilburgPastoor
Helena MariaCorstens26-09-1873GemertDienstbode
Henricus GodefridusVerhoeven26-10-1881BladelKapelaan
Bewoners bevolkingsregister 1912-1926 – huisnummer 5
  Geboorte datumGeboorte plaats 
Henricus Adrianus M.Janssen23-09-1861TilburgPastoor
Helena MariaCorstens26-09-1873GemertDienstbode
Henricus GodefridusVerhoeven26-10-1881BladelKapelaan
15.jpg 
16.jpg

Onder de bezielende en gevleugelde leiding van pastoor Henricus Adrianus Maria Janssen, werd de Gertrudis kerk gebouwd (zie perceel A-1633) maar de pastoor wilde meer.

Op het moment dat de zusters van de Voorzienigheid van Ruillé de bisschop toestemming vroegen zich in het bisdom van 's Hertogenbosch te mogen vestigen, vroeg pastoor Janssen van Maarheeze om zusters voor zijn parochie, die zich daar ook vestigden. (Zie perceel A-1637).

Op 30 september 1927 nam pastoor Janssen ontslag vanwege hartklachten, en hij overleed op 19 november 1927 in Deurne. Hij was twintig jaar pastoor in Maarheeze, en hij ligt begraven op het kerkhof aldaar.

De bevolkingsregisters na 1926 zijn nog niet openbaar, maar aan de hand van andere bronnen op het internet is het komen en gaan van de pastoors van Maarheeze te volgen.

Pastoor Janssen werd opgevolgd door pastoor Eugéne Charles Marie Grips, pastoor van Maarheeze van 1927 tot 1949. Hij had de zware taak om de parochiegemeenschap van Maarheeze door de jaren van de tweede wereldoorlog te leidden.

In 1939 maken de kranten melding van een inbraak in de pastorie:

17.jpg 

Tijdens de tweede wereldoorlog werden door de Duitsers de kerkklokken gevorderd, waaronder de uit 1601 stammende Gertrudisklok.

Op 9 april 1945 werd deze door pastoor Grips terugontvangen en hangt in de toren aan de noordzijde.

Pastoor Grips overleed in het Binnen ziekenhuis in Eindhoven op 8 mei 1949, en werd begraven te Maarheeze.

18.jpg 
19.jpg 
20.jpg

Pastoor Grips werd opgevolgd door Johannes Cornelius Alphonsus van der Vleuten. (Foto links)

Pastoor Jan van der Vleuten, werd door de mensen kortweg "de Vleut" genoemd en later Jan Zwaai.

Hij begon zijn pastoraat op een voortvarende manier, met als eerste aandacht kleine reparaties aan de kerk. Ten gerieve van de parochianen werd er een fietsenstalling geplaatst en de tuin opgeknapt.

In 1950 richtte hij het "orgelfonds" op. De parochianen konden geld hierin storten en verder was de jaarlijkse kerstcollectie voor dit doel bestemd.

In 1953 vierde pastoor van der Vleuten zijn zilveren priesterjubileum, er werd door de parochianen nog eens 2500 gulden bijeengebracht, en een tweedehands orgel uit het grootseminarie te Roermond werd aangekocht.

21.jpg

Jan van der Vleuten overleed december 1974 in Rotterdam en werd begraven in Maarheeze.

22.jpg23.jpg

Pastoor vd Vleuten werd opgevolgd door pastoor Lambertus Jacobus Nabuurs (Bert).

Pastoor Nabuurs volgde het Groot Seminarie gedurende de tweede wereldoorlog, en werd in 1946 tot priester gewijd. In 1975 werd hij pastoor van Maarheeze.

In de jaren tachtig hielden de pastoors op toerbeurt in de pastorie een maandelijkse bijeenkomst, de zogenaamde 'pastoorskrans'. Gedurende deze 'kransen' werden de diverse parochieaangelegenheden besproken, waarbij menige fles wijn 'soldaat' werd gemaakt.

Typerend voor pastoor Nabuurs was de geur van sigarenrook die hij altijd met zich meedroeg.

In 1986 vierde hij zijn 40-jarig priesterjubileum en in 1988 ging hij met emiraat. Wekelijks bleef hij de Heilige Missen verzorgen in het bejaardenhuis Marishof in Maarheeze.

 

Op 19 augustus 2001 overleed hij onverwacht en werd begraven in Maarheeze.

Pastoor Nabuurs werd opgevolgd door pastoor David van Dijk.

Kwam als kapelaan in 2000 naar Maarheze en bleef daar acht jaar. In Maarheeze wordt hij later benoemd tot pastoor.

In 2010 werd hij opgevolgd door kapelaan Mervin Varayankunnel

 

Kapelaan Mervin Varayankunnel (42) ging in 2009 aan het werk in het bisdom Den Bosch. Na een aanloopperiode in Tilburg volgde een stage in Maarheeze.

In 2010 werd pater Varayankunnel, die zelf liever pater Mervin wil worden genoemd, benoemd als kapelaan in de parochiale eenheid Maarheeze-Soerendonk.

Vier jaar later werd Heeze zijn nieuwe en laatste standplaats in Nederland. De pater is door zijn congregatie gevraagd om directeur te worden van een opvangcentrum voor mensen met sociale en psychische problemen in Vagemon.

Deze plaats ligt in de deelstaat Kerela, India, waar pater Varayankunnel vandaan komt.

In 1977 werd het gebouw gerestaureerd. Het sierhek voor het gebouw is uit de eerste helft van de 20e eeuw. In februari 2016 zijn de eerste gewone burgers in het pand komen wonen.


Laatst bijgewerkt op 17 juli 2025 om 17:38:58